Tóm tắt nội dung
Bệnh viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ sơ sinh là bệnh lý viêm nhiễm cấp tính các phế quản cỡ nhỏ và trung bình do virus gây nên. Bệnh mắc nhiều về mùa đông xuân, thường gặp và dễ mắc lại ở trẻ nhỏ trong 2 năm đầu đời, đặc biệt là dưới 1 tuổi. Viêm tiểu phế quản cấp cần được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, các bà mẹ không nên xem nhẹ bệnh vì có thể gây biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp, thậm chí là tử vong.
1. Viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ sơ sinh do đâu?
Tác nhân gây viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ sơ sinh thường là do các virus, đứng hàng đầu là virus hợp bào hô hấp (Respiratory syncitial virus viết tắt là RSV), chiếm 30 – 50% các trường hợp mắc bệnh. Virus này có 2 điểm đặc biệt: có khả năng lây lan rất mạnh nên bệnh có khả năng xảy ra thành dịch; người lớn, trẻ lớn cũng có thể bị nhiễm virus hợp bào nhưng biểu hiện thường nhẹ, chỉ như cảm ho thông thường. Nhưng nếu trẻ dưới 2 tuổi bị lây nhiễm có thể biểu hiện dưới dạng nặng viêm tiểu phế quản.
Virus cúm và á cúm type 3 cũng gây bệnh cho khoảng 25% số trẻ bị viêm tiểu phế quản. Ngoài ra phải kể đến Adeno virus với 10% số mắc.
Nếu bội nhiễm thêm vi khuẩn, bệnh càng nặng hơn
2. Dấu hiệu đặc trưng của bệnh viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ sơ sinh
Căn bệnh này hay gặp ở trẻ bú mẹ và rất dễ nhầm với các bệnh nhiễm khuẩn hô hấp khác.
Khi bị viêm tiểu phế quản, trẻ sơ sinh thường ho, hắt hơi, xổ mũi nước trong, sốt nhẹ hoặc không sốt. Các bậc phụ huynh cần lưu ý, sốt không phải đặc trưng của căn bệnh. Vì trên thực tế, rất nhiều trẻ sơ sinh bị viêm tiểu phế quản không hề có biểu hiện sốt, nếu có, chỉ sốt rất nhẹ.
Triệu chứng ho có thể ngày càng nặng và xuất hiện thở khò khè, nhất là về nửa đêm, gần sáng. Khi phát bệnh, cơn ho tăng và trẻ càng khó thở. Khi đó, trẻ sẽ bú kém đi, hay nôn trớ. Bệnh nặng hơn khi trẻ có dấu hiệu thở hổn hển, ăn kém và tỏ ra rất mệt mỏi, không muốn trò chuyện, chơi đùa.
>>> Mời bạn xem thêm: Tiết lộ cách điều trị viêm phế quản cấp ở trẻ em từ chuyên gia
3. Yếu tố nguy cơ bị viêm tiểu phế quản cấp nặng
- – Trẻ đẻ non < 36 tuần, cân nặng khi sinh thấp < 2500g
- – Trẻ < 3 tháng
- – Trẻ không được bú mẹ đầy đủ
- – Bệnh tim bẩm sinh, có tăng áp lực động mạch phổi
- – Bệnh phổi mạn tính (loạn sản phổi)
- – Suy giảm miễn dịch
- – Suy dinh dưỡng nặng
4. Các dấu hiệu nặng của viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ sơ sinh
- – Trẻ sốt cao, dùng thuốc giảm sốt cũng không hạ.
- – Bỏ bú, nôn trớ
- – Thở nhanh > 60 lần/phút, khó thở, rút lõm lồng ngực mạnh, cánh mũi phập phồng.
- – Da tím tái
- – Khi thấy các biểu hiện như trên, mẹ cần nhanh chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu và điều trị kịp thời.
>>> Mời bạn xem thêm: Tiết lộ cách trị sổ mũi cho trẻ sơ sinh tại nhà hiệu quả
5. Chăm sóc và phòng bệnh
Bệnh khởi đầu không dùng kháng sinh, chủ yếu là làm long đờm, ăn uống đủ. Nếu được chăm sóc tốt ngay từ đầu, nhiều trường hợp sau vài ngày sẽ tự khỏi.
Những trường hợp gây biến chứng nặng làm bít tắc đường thở, biểu hiện đứa trẻ thở mệt nhọc, ăn uống kém, nôn trớ nhiều thì cần đưa ngay đến viện khám để được điều trị thích hợp.
Trong trường hợp bị bội nhiễm gây sốt cao, đờm dãi đậm đặc, bác sĩ sẽ có chỉ định dùng kháng sinh.
Khi bé mới có dấu hiệu của bệnh, điều quan trọng là nâng cao thể lực của trẻ và trị các triệu chứng bằng nhiều cách. Trước hết phải cho trẻ tăng cường bú mẹ. Lưu ý, trước khi cho trẻ ăn cần làm thông thoáng mũi họng bằng nước muối sinh lý, nhỏ mỗi lần 5-6 giọt, ngày 5-6 lần hoặc hơn. Sau khi nhỏ muối sinh lý, đợi 1 lúc để nước mũi loãng ra rồi dùng dụng cụ hút sạch mũi.
Nếu trẻ bị sốt, không nên ủ trẻ quá ấm. Mặc vừa đủ, dùng khăn ấm chườm vào nách, cổ, bẹn. Nếu sốt trên 38,5 độ có thể cho trẻ uống paracetamol để hạ sốt nhưng cần chú ý liều lượng phù hợp với trọng lượng cơ thể (10-15mg/kg cân nặng/lần, sau 4-6 tiếng có thể nhắc lại nếu sốt trên 38,5 độ, nhưng không quá 4g/ngày).
Để phòng bệnh, cha mẹ cần vệ sinh mũi họng, cơ thể sạch sẽ cho trẻ hàng ngày. Vệ sinh phòng ngủ, chăn ga, gối đệm, đảm bảo phòng thông thoáng. Người lớn không hút thuốc trong nhà. Mẹ trước khi cho con ăn cần rửa tay sạch sẽ. Trong gia đình có người bị bệnh hô hấp cần tránh cho trẻ tiếp xúc với nguồn bệnh.
Tuy là bệnh thông thường, nhưng viêm tiểu phế quản cấp ở trẻ sơ sinh không được chủ quan . Cần đưa ngay trẻ đến viện khi có dấu hiệu sốt cao, khó hạ, thở nhanh trên 60 lần/ phút, rút lõm lồng ngực mạnh, da tím tái hoặc trẻ bỏ bú, nôn trớ liên tục, li bì.
Chúc bé yêu của bạn mau khỏi bệnh!
DS Thu Hiền
