Xu hướng y học hiện đại kết hợp tân dược và thảo dược được các chuyên gia đánh giá mang lại hiệu quả cao trong chăm sóc trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ bị viêm đường hô hấp.
Những ngày qua, diễn biến thất thường của thời tiết với nền nhiệt độ tăng cao khiến nhiều trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ – vốn sức đề kháng còn yếu – dễ mắc các bệnh liên quan đường hô hấp.
Khi nào dùng thuốc cho trẻ bị ho, đờm, sổ mũi?
Tại hội thảo “Kết hợp Đông – Tây y trong chăm sóc sức khỏe đường hô hấp trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ”, TS.BS Đặng Lê Như Nguyệt, nguyên Trưởng khoa Sức khỏe Trẻ em, Bệnh viện Nhi đồng Thành phố (TP.HCM), chia sẻ nội dung “Cập nhật phương pháp chăm sóc, điều trị viêm đường hô hấp ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ theo y học hiện đại”.
Theo đó, viêm đường hô hấp là bệnh thường gặp ở trẻ với các triệu chứng điển hình: Ho, đờm, sổ mũi, ngạt mũi, viêm họng, sốt… Thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), 80% nguyên nhân gây viêm đường hô hấp ở trẻ là do siêu vi, không cần dùng kháng sinh.
TS.BS Đặng Lê Như Nguyệt hướng dẫn cách chăm sóc trẻ khi bị viêm đường hô hấp. Ảnh chụp hội thảo trực tuyến.
Bác sĩ Nguyệt đã hướng dẫn cách sử dụng các loại thuốc Tây để không ảnh hưởng tới sức khỏe của trẻ. Có thể kể đến: Không tự sử dụng thuốc ức chế ho, khô mũi vì tác dụng nhanh nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ tác dụng phụ; chỉ dùng thuốc kháng sinh khi viêm đường hô hấp do siêu vi nhưng bội nhiễm vi trùng; chỉ sử dụng các loại thuốc long đờm, giảm xuất tiết… khi cần thiết và đã qua thăm khám của bác sĩ; theo dõi sát dấu hiệu của bệnh như thở mệt, ít chơi, ngủ li bì… để đưa trẻ đi khám và sử dụng thuốc khi bác sĩ chỉ định.
Bác sĩ cũng nhấn mạnh khi trẻ bị ho theo đợt dài trung bình 1-4 tuần, phụ huynh không được dùng thuốc kéo dài, mà ưu tiên cho trẻ sử dụng thảo dược để hỗ trợ điều trị, giảm bớt khó chịu.
Trong quá trình chăm sóc, phụ huynh cần giữ thông thoáng đường thở cho trẻ bằng cách vệ sinh mũi với nước muối sinh lý, dùng giấy sạch quấn bấc sâu kèn lấy gỉ mũi để không gây tổn thương niêm mạc mũi ở trẻ sơ sinh. Đồng thời, phụ huynh nên cho trẻ ăn thức ăn lỏng và đầy đủ nhóm chất dinh dưỡng, thực phẩm giàu vitamin C, uống đủ nước và ngủ đủ giấc để nâng cao sức đề kháng.
Chọn đúng thảo dược khi trẻ viêm đường hô hấp
Đồng tình với bác sĩ Nguyệt, ThS.BS Trần Thu Nga, Giảng viên khoa Y học cổ truyền, Đại học Y Dược TP.HCM, cũng chỉ ra “Xu hướng sử dụng thảo dược trong phòng và điều trị viêm đường hô hấp ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ”.
Theo thống kê của WHO, 80% dân số ở các quốc gia đang phát triển dựa vào thuốc dược liệu để chăm sóc sức khỏe. Tại Việt Nam, với nền y dược học phong phú, nhiều bài thuốc từ thảo dược dân gian đã được chuẩn hóa theo công nghệ hiện đại, đem lại sự an toàn, công hiệu trong chăm sóc và điều trị bệnh.ThS.BS Trần Thu Nga đưa ra lời khuyên hữu ích khi dùng thảo dược cho trẻ.
Nhiều bài thuốc dân gian từ thảo dược được nghiên cứu, chứng minh có tác dụng trong phòng và điều trị viêm đường hô hấp có thể kể đến: Gừng, húng chanh, cát cánh vị cay tính ấm; bạc hà, quất, mạch môn vị cay, tính mát; mật ong tính bình, bổ dưỡng, nâng cao chính khí… có tác dụng giảm ho, long đờm, sát khuẩn để giảm kích thích, ho ở vùng hầu họng.
Bác sĩ Nga khuyến cáo việc sử dụng các bài thuốc thảo dược trong phòng và điều trị viêm đường hô hấp đa số an toàn. Tuy nhiên, lựa chọn thảo dược không rõ nguồn gốc, sai cách, sai sót trong quá trình bào chế… có thể làm dược liệu mất đi tác dụng, gây nguy hiểm cho sức khỏe.
Do đó, phụ huynh cần đảm bảo cho trẻ sử dụng đúng cách và phù hợp, hoặc lựa chọn sản phẩm siro ho cảm uy tín với quy trình chuẩn hóa từ nguyên liệu đến sản xuất để thêm yên tâm.
Các chuyên gia đều khuyên phụ huynh nên ưu tiên sử dụng thảo dược nhằm giảm triệu chứng ho, đờm, sổ mũi cho trẻ; sử dụng tân dược khi có chỉ định của bác sĩ để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.
Có thể thấy, sự kế thừa và chắt lọc tinh hoa không chỉ giúp khắc phục những hạn chế riêng của 2 nền y học, mà còn nâng cao hiệu quả điều trị viêm đường hô hấp ở trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ.
