Khi trẻ bị sốt cao co giật nên làm gì? & Cách xử lý hiệu quả

Trẻ ở độ tuổi 6 tháng đến 5 tuổi dễ bị sốt co giật hơn so với trẻ sơ sinh và trẻ trong độ tuổi tiểu học. Mẹ cần biết cách xử lý khi trẻ bị sốt cao co giật, tránh để những biến chứng nguy hiểm xảy ra với trẻ.

Bất cứ người mẹ nào khi con mình bị ốm đều rất lo lắng, đặc biệt khi bé có các biểu hiện sốt cao, co giật làm mẹ rất sợ và mất bình tĩnh, không biết phải làm gì. Trước khi tìm hiểu cách sơ cứu khi trẻ bị sốt cao co giật, mẹ cần hiểu rõ nguyên nhân, triệu chứng và mức độ nguy hiểm của hiện tượng sốt cao co giật ở trẻ nhỏ.

1. Nguyên nhân bé bị sốt cao co giật

Sốt co giật là hiện tượng nguy hiểm khi thân nhiệt tăng cao. Có nhiều nguyên nhân khiến trẻ bị sốt và sốt cao co giật như:

–  Di truyền: Theo nghiên cứu của các chuyên gia y học di truyền, nếu trong gia đình cha mẹ hoặc người thân có tiền sử sốt cao, co giật thì trẻ nhỏ sinh ra cũng thừa hưởng nguy cơ này, nguy cơ sốt cao co giật lớn hơn từ 2 – 3 lần so với trẻ bình thường. Nếu cả người bố và người mẹ đều có tiền sử sốt cao co giật thì nguy cơ con sinh ra bị sốt cao co giật lớn hơn rất nhiều lần.

–  Giới tính: Mặc dù rất khó tin nhưng theo nghiên cứu và thống kê của các tổ chức y tế uy tín, các bé gái trong độ tuổi từ 1 – 3 tuổi có nguy cơ sốt cao co giật cao hơn nhiều so với bé trai.

2. Triệu chứng trẻ bị sốt cao co giật

Tùy theo mức nhiệt độ cơ thể bé mà người ta chia thành sốt cao co giật nhẹ, sốt cao co giật nặng và sốt cao động kinh.

Trẻ bị sốt cao co giật nhẹ

Đây là trường hợp ít gây nguy hiểm nhất, mẹ sẽ đo được mức thân nhiệt của trẻ là trên 39°C, cơn co giật kéo dài 15’và thường trẻ chỉ bị co giật 1 lần, không có dấu hiệu thần kinh cục bộ. Khi bị sốt cao co giật nhẹ, thường 90% trẻ sẽ tự khỏi và không bị biến chứng nguy hiểm.

Trẻ bị sốt cao co giật nặng

Sốt cao, co giật nặng thường do sốt kèm các triệu chứng như: Cơn co giật kéo dài trên 15’, vận động cục bộ ở não, dẫn đến làm liệt todd (liệt sau cơn co giật). Nếu ở thể nặng, trong vòng 24h trẻ bị co giật từ 2 – 3 lần, thậm chí nhiều hơn. Khi bị sốt cao co giật nặng, hệ thần kinh của trẻ sẽ bị tổn thương, có 7% ca bị sốt cao co giật phức tạp bị suy giảm thần kinh, dẫn đến bị động kinh.

Sốt cao động kinh

Đây là mức độ nguy hiểm nhất có thể ảnh hưởng đến tính mạng của trẻ trong thời gian ngắn. Trẻ sốt cao, động kinh, các cơn co giật diễn ra nhiều lần.Theo nghiên cứu gần đây của tổ chức y tế Thế giới WHO về sức khỏe trẻ em, trong số 1706 trẻ co giật sốt cao được ghi nhận thì có 8% trường hợp cơn co giật kéo dài trên 15 phút, 4% cơn co giật kéo dài 30 phút và 25% trường hợp sốt cao động kinh.

Nếu không được phát hiện và có cách sơ cứu trẻ bị sốt cao co giật động kinh kịp thời, có thể gây biến chứng liệt cứng, động kinh cục bộ vận động, thậm chí trẻ có thể cắn vào lưỡi gây tử vong. Ở trẻ nhỏ, thông thường các trường hợp bị co giật nửa người sẽ tự khỏi sau 1 thời gian tích cực điều trị, nếu không có thể gây liệt nửa người.

Tình trạng sốt cao động kinh sẽ làm các cơ quan liên quan đến não trẻ bị hoạt tử như: vỏ não, hạch nền, tiểu não, cấu trúc thùy thái dương, đồi thị gây nguy hiểm vô cùng cho tính mạng của trẻ.

3. Cách xử lý trẻ bị sốt cao co giật từ chuyên gia

Khi phát hiện bé có các triệu chứng trên đây, rất nhiều mẹ bị mất bình tĩnh, lo sợ, không biết làm thế nào khi trẻ bị sốt co giật. Mẹ cần thật bình tĩnh vì càng lo lắng càng có nguy cơ xử trí sai làm trầm trọng hơn tình trạng sức khỏe của bé. Mẹ cần làm theo các bước sau đây:

Bước 1: Để trẻ nằm yên tránh kích thích nhiều.

Bước 2: Trong cơn co giật để trẻ nằm ngửa đầu hơi nghiêng sang 1 bên, cởi bỏ hết quần áo để trẻ dễ thở và hạ thân nhiệt.

Bước 3: Dùng vật mềm đặt giữa 2 hàm răng để trẻ khỏi cắn phải lưỡi. Tuyệt đối không dùng vật cứng ngáng miệng trẻ để tránh gãy răng, không giữ chặt trẻ để tránh gãy xương.

Bước 4: Khi ngưng cơn co giật phải đưa trẻ về tư thế an toàn(lật nghiêng trẻ sang 1 bên,đầu hơi ngửa ra sau) để nếu có nôn thì chất nôn không trào ngược vào đường hô hấp.

Bước 5: Dùng khăn nhúng nước ấm lau người trẻ nhiều lần vùng nách và bẹn để hạ nhiệt,làm mát môi trường xung quanh,hạn chế người quanh trẻ,mở thông thoáng cửa sổ.Bước 6: Dùng thuốc hạ sốt đặt hậu môn 10-15mg/kg.

Nên nhớ rằng, sốt cao co giật là tình trạng rất nguy hiểm đối với sức khỏe của trẻ nhỏ, vì vậy cha mẹ cần đặc biệt lưu ý đến cách xử lý khi trẻ bị sốt cao co giật, nếu không được chăm sóc đúng cách sẽ dễ dẫn đến những biến chứng nguy hiểm cho sức khỏe của trẻ.

DS Thu Giang